Τον Απρίλιο του 2014, όταν ο Hawkeye Huey ήταν τεσσάρων ετών, ο πατέρας του Aaron Huey, φωτογράφος του National Geographic, του έκανε δώρο την πρώτη του φωτογραφική μηχανή. Στη διάρκεια των επόμενων δεκαοχτώ μηνών, οι δυο τους ταξίδεψαν στην αμερικάνικη Δύση τραβώντας φωτογραφίες, συναντώντας ανθρώπους, κυνηγώντας το φως και μαθαίνοντας να βλέπουν. Κοιμήθηκαν στην έρημο, ανέβηκαν το Salvation Mountain, επισκέφτηκαν το Cody Night Rodeo και την αγορά των Νάβαχο και βολτάρανε στη Las Vegas strip.  Μεταξύ τεσσάρων και πέντε ετών, ο Hawkeye τράβηξε σχεδόν χίλιες φωτογραφίες instant. Μοιράστηκαν το ταξίδι τους και τις φωτογραφίες στον λογαριασμό του Hawkeye στο Instagram. Τώρα ο πατέρας του σκοπεύει να βγάλει τις φωτογραφίες αυτές σε βιβλίο.

Η ιστορία άρχισε πολύ απλά: μπαμπάς και γιος κάνουν το πρώτο τους μεγάλο ταξίδι χωρίς τη μαμά — η οποία μαμά, σημειωτέον, εγκρίνει απολύτως τις φωτογραφικές εκδρομές του Aaron και του Hawkeye. Ξεκίνησαν από το Σιάτλ και πήγαν στη Νότια Καλιφόρνια, όπου διανυκτέρευσαν στην έρημο, σε αυτοσχέδια σκηνή, φτιαγμένη με κουβέρτες. Στη διάρκεια του ταξιδιού, ο Aaron αγόρασε στον Hawkeye μια αναλογική φωτογραφική μηχανή, Fuji Instax 210, σαν αυτές που είχε κι ο ίδιος στα νιάτα του. Τη διάλεξε λόγω νοσταλγίας, λόγω της σπανιότητας φυσικών εικόνων στις μέρες μας αλλά επίσης επειδή δεν ήθελε να δει ένα τετράχρονο να μαθαίνει φωτογραφία με το δάχτυλο κολλημένο στην οθόνη ενός iPhone, μέχρι να γεμίσει τη μνήμη με εκατοντάδες ανούσιες φωτογραφίες.

Ήθελε να βρει έναν τρόπο να κάνει τη διαδικασία πιο αργή. Να κάνει το κάθε κλικ να σημαίνει κάτι. Να δείξει ότι το θέμα είναι να συναντάς ανθρώπους, το κάθε κλικ να γίνεται επικοινωνία. Κι έτσι έγινε.

Οι περιπέτειες μπαμπά και γιου έγιναν παγκοσμίως διάσημες χάρις στις ίδιες της φωτογραφίες αλλά και ως παράδειγμα δημιουργικής σχέσης γονιού με παιδί.

Ο Aaron δεν κάνει μάθημα φωτογραφίας στον Hawkeye. Τον καθοδηγεί, τον ενθαρρύνει να πλησιάζει αρκετά κοντά στο θέμα του, να δοκιμάζει διαφορετικές γωνίες λήψης και να γνωρίζεται με τους ανθρώπους που φωτογραφίζει. Επίσης, του ρυθμίζει την απόσταση εστίασης (έχει δύο επιλογές η μηχανή του) και τον αφήνει να διαλέξει τι τον ενδιαφέρει να φωτογραφίσει και πώς.

Ο λογαριασμός στο Instagram έχει από 138.000 followers και ο Hawkeye μπήκε στους Rolling Stone’s top 100 Instagramers, και στους 50 Instagram accounts to follow του περιοδικού Time. Οι φωτογραφίες του στάθηκαν αφορμή για να γραφτούν άρθρα online σε site όπως το National Geographic Proof και η Huffington Post.

«Ο Hawkeye αγνοεί παντελώς την ιστορία της φωτογραφίας και της αισθητικής», λέει ο πατέρας του. «Είναι 4 ετών και τον ενδιαφέρουν τα lego του. Δεν έχει συναίσθηση ότι αποτελεί άλλον έναν κρίκο στη μακρά αλυσσίδα φωτογράφων που κατέγραψαν την «Άγρια Δύση». Αυτό κάνει τις φωτογραφίες του ακόμη πιο ενδιαφέρουσες».

Προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την έκδοση βιβλίου με τίτλο A Portrait of the American West, ο Aaron και ο Hawkeye έχουν ξεκινήσει καμπάνια στο kickstarter.

Ιδού ο Hawkeye επί το έργον:

Και ιδού το έργον του Hawkeye:

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Πώς είναι, άραγε, να κοιτάς στον καθρέφτη και να αντικρίζεις στο πρόσωπό σου έναν ξένο; Μια μορφή γερασμένη, που σχεδόν δεν αναγνωρίζεις;

Αυτό το παράδοξο συναίσθημα, που μοιραία έρχεται με τα γηρατειά, ώθησε τον φωτογράφο Tom Hussey να δημιουργήσει τη βραβευμένη σειρά «Reflections of the Past»: Αντιστρέφοντας την αίσθηση της φθοράς, ο Hussey παρουσιάζει άνδρες και γυναίκες, στη δύση της ζωής τους, να βλέπουν στον καθρέφτη το νεότερο είδωλό τους, την εικόνα που για κείνους αντιπροσωπεύει τον πραγματικό τους εαυτό.

Ο Hussey λέει ότι εμπνεύστηκε τη σειρά αυτή από μια φράση ενός βετεράνου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου: «Δεν το πιστεύω πως θα γίνω ’80. Εγώ νιώθω λες και μόλις επέστρεψα από τον πόλεμο. Αλλά κοιτάζω στον καθρέφτη και βλέπω έναν γέρο».

Οι φωτογραφίες χρησιμοποιήθηκαν στη διαφημιστική καμπάνια της φαρμακευτικής εταιρείας Novartis για φάρμακο εναντίον της νόσου Alzheimer.

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Το Project Lives είναι ένα βιβλίο που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της προσπάθειας να μάθουμε με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια πώς είναι η ζωή των ανθρώπων στις δημόσιες πολυκατοικίες της Νέας Υόρκης. Γι’ αυτόν τον σκοπό, δόθηκαν φωτογραφικές μηχανές σε κατοίκους των πολυκατοικιών αυτών προκειμένου να απαθανατίσουν τον κόσμο τους· το τελικό αποτέλεσμα καταγράφεται σε ένα βιβλίο με τις φωτογραφίες τους, που συνοδεύονται από αφηγήσεις για τη ζωή τους και από κείμενα σχετικά με την απειλή της παύσης χρηματοδότησης των στεγαστικών προγραμμάτων.

Οι ερασιτέχνες αυτοί φωτογράφοι αρχικά συμφώνησαν να συμμετάσχουν σε ένα πρόγραμμα που τότε ονομαζόταν «Αναπτύσσοντας Ζωές» και να παρακολουθήσουν ένα εργαστήρι κατάρτισης διάρκειας 12 εβδομάδων που είχε προτείνει στην Υπηρεσία Στέγασης της Νέας Υόρκης (New York City Housing Authority — NYCHA) ο Τζορτζ Κάρανο για λογαριασμό της μη κερδοσκοπικής εταιρείας του «Δες και Μόνος σου» (“Seeing for Ourselves”), η οποία έγινε συνέταιρος της NYCHA.

Ο απώτερος στόχος του βιβλίου είναι πολιτικός. «Αναζητούμε μέλη του Κογκρέσου που υποστηρίζουν την οικονομικά προσιτή στέγαση για να συγκαλέσουν στην Ουάσινγκτον ακρόαση όπου θα ακουστούν μαρτυρίες των ίδιων των κατοίκων για τη ζωή στις δημόσιες πολυκατοικίες και για τι πρέπει να γίνει», λέει ο Κάρανο. «Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε ονόματα μελών του Αμερικανικού Κογκρέσου να ανακοινώσουμε, αλλά σύντομα θα γίνει κι αυτό. Υπολογίζουμε ότι την άνοιξη του 2016 θα είμαστε έτοιμοι. Η ομάδα που θα πάει στην Ουάσιγκτον θα αποτελείται από φωτογράφους που έχουν συνεισφέρει στο βιβλίο. Οι μαρτυρίες τους θα παρουσιάσουν την άλλη πλευρά, η οποία βρίσκεται εντελώς στον αντίποδα όσων έχουν παρουσιαστεί στα περισσότερα μέσα μαζικής ενημέρωσης, και οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι θα συναντηθούν και θα ακούσουν από πρώτο χέρι τους ανθρώπους που ζουν στις δημόσιες πολυκατοικίες. Ελπίζουμε ότι αυτό θα ανοίξει τον δρόμο για περαιτέρω χρηματοδότηση και υποστήριξη».

«Η Νέα Υόρκη είναι πραγματικά το τελευταίο οχυρό της δημόσιας στέγασης. Είναι πολύ σημαντικό να μην αποτύχει το πρόγραμμα στη Νέα Υόρκη. Είναι η πόλη απ’ όπου το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε και έχει μεγάλη σημασία το γεγονός ότι η στέγαση στη Νέα Υόρκη έχει να επιδείξει αποτελέσματα», λέει ο Κάρανο. «Η ελπίδα μας είναι να καταφέρουμε να τραβήξουμε την προσοχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και να φέρουμε τις πρωτοβουλίες για οικονομικά προσιτή στέγαση στο προσκήνιο, μετατρέποντάς τες σε παγκόσμιες πρωτοβουλίες για οικονομικά προσιτή στέγαση. Έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας».

Πηγή: juxtapoz | Μετάφραση για το dim/art: Γιώργος Θεοχάρης

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Η πιο διάσημη άνιση παρτίδα

—του Παναγιώτη Πούτου—

Στις 6 Οκτωβρίου επανεκδόθηκε το βιβλίο Eve’s Hollywood (1974) της Eve Babitz, το οποίο, αν και είναι ξεκάθαρα ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο, χαρακτηρίζεται μυθιστόρημα: η ίδια, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στο Vanity Fair, δήλωσε ότι το έκανε για να αποφύγει τις μηνύσεις. Στο βιβλίο, το οποίο στην αρχική έκδοση περιλαμβάνει οχτώ σελίδες αφιερώσεων, περιγράφεται η καλλιτεχνική ζωή του Λος Άντζελες.

Η επανέκδοση προσφέρει μια καλή ευκαιρία να θυμηθούμε το στιγμιότυπο που έχει κάνει την Babitz διάσημη: τη φωτογραφία που τράβηξε ο Julian Wasser στις 18 Οκτωβρίου 1963 στo Pasadena Art Museum, όπου εκείνη παίζει γυμνή σκάκι ενάντια στον Marcel Duchamp. Σε συνέντευξη που έδωσε στις 13 Οκτωβρίου 2015 στο Vanity Fair μίλησε για τη φωτογραφία στην οποία η εικονιζόμενη ήταν είκοσι ετών κι ο Duchamp εβδομήντα έξι.

To 1912 o Duchamp είχε ζωγραφίσει τον πίνακα Le Roi et la Reine entourés de Nus vites,
που συνέδεε το γυμνό με το σκάκι.

Η εικοσάχρονη Eve είχε σχέση με τον επιμελητή της έκθεσης των έργων του Duchamp, Walter Hopps, o οποίος ήταν έντεκα χρόνια μεγαλύτερός της και παντρεμένος. Στο πάρτι που έγινε πριν από τα εγκαίνια της έκθεσης (7 Οκτωβρίου) δεν την κάλεσε, επειδή η σύζυγός του είχε επιστρέψει στην πόλη. Η Eve αναγκάστηκε να δει την έκθεση όταν άνοιξε για το κοινό, συνοδευόμενη από τους γονείς της. O Walter Hopps έπαιζε σκάκι με τον Duchamp πάνω σε μία υπερυψωμένη πλατφόρμα.

O πατέρας της παρατήρησε ότι οι δύο παίκτες δεν έπαιζαν καλά. Εκεί την προσέγγισε ο φωτογράφος Julian Wasser και της πρότεινε να φωτογραφηθεί παίζοντας σκάκι με τον καλλιτέχνη υπό τον όρο να το κάνει γυμνή. Όταν τον ρώτησαν γιατί διάλεξε εκείνη, απάντησε πως με τη θηλυκότητά της θα ξετρέλαινε τον Duchamp.

Φωτογραφία του Julian Wasser από τα εγκαίνια της έκθεσης: Beatrice Wood και Marcel Duchamp.

H Babitz από την πλευρά της είχε ένα ισχυρότερο, πιο προσωπικό, κίνητρο: ήθελε να εκδικηθεί τον παντρεμένο εραστή της επειδή δεν την κάλεσε στο πάρτι και δεν απαντούσε στα τηλεφωνήματά της. Εκτός όμως από την επιθυμία της να προκαλέσει τη ζήλεια του Hopps, είχε επικαλεστεί (σε παλιότερη συνέντευξη) την επιθυμία να απαθανατιστεί το γυμνό στήθος της:

— Κανονικά φοράω σουτιέν 36 double D. Την εποχή όμως εκείνη έπαιρνα αντισυλληπτικά (η μόνη φορά στη ζωή μου). Το στήθος μου είχε φουσκώσει. Δεν χωρούσε σε κανένα μου φόρεμα. Και, ξέρετε, πονούσε. Αλλά, χμ, ήταν — τέλος πάντων, θεώρησα ότι έπρεπε να φωτογραφηθεί, πραγματικά.
— Πώς έτσι;
— Για να απαθανατιστεί.

Η Babitz αναφέρει σε πρόσφατη συνέντευξη πως ο καλλιτέχνης φορούσε ωραίο κοστούμι και ένα χαριτωμένο ψάθινο καπέλο. Όταν κάθισαν μπροστά από τη σκακιέρα, της είπε “Et alors” και άρχισαν να παίζουν. Αφηγείται πως την νίκησε με μια κίνηση —το ματ των ανοήτων— αν κι εκείνη ενδόμυχα είχε την ελπίδα ότι θα τον κερδίσει. Πίστευε πως χάρη στη γύμνια της θα αποσπούσε την προσοχή του. Σε παλιότερη συνέντευξη, όταν ρωτήθηκε τι συζητούσε με τον Duchamp, απάντησε πως μίλησαν για το «Πουλί της Φωτιάς» τού Στραβίνσκι, ο οποίος ήταν νονός της Babitz.

Συνέχισαν να παίζουν, ώστε ο φωτογράφος να κάνει περισσότερες λήψεις, αλλά σε όλες τις παρτίδες έχανε σε τρεις, τέσσερις κινήσεις. Στο τέλος τής δόθηκε η ευκαιρία να διαλέξει ποια λήψη θα δημοσιευόταν και επέλεξε μία όπου δε φαινόταν το πρόσωπό της. Ήθελε να απαθανατιστεί χωρίς να γνωρίζει κάποιος την ταυτότητά της — εκτός από τους φίλους.

Από τότε η φωτογραφία έγινε διάσημη. Ίσως τη φήμη της επιβεβαιώνουν οι φωτογραφίες και άλλα έργα που αναφέρονται σε αυτή: το 2007 ο Sir Peter Blake έκανε αναπαράσταση της παρτίδας τού 1963 χρησιμοποιώντας την ίδια σκακιέρα που είχε κατασκευάσει ο Duchamp το 1946 και η οποία εικονίζεται στην φωτογραφία με την Babitz, λίγο πριν ο οίκος Sotheby’s βγάλει την εν λόγω σκακιέρα σε δημοπρασία:

Ο ίδιος καλλιτέχνης ζωγράφισε τον πίνακα «Marcel Duchamp’s World Tour: Playing Chess with Tracey«:

Η κροάτισσα καλλιτέχνις Sanja Iveković  αναπαρέστησε την παρτίδα σε μία performance με τίτλο «Eve’s game«:

Η αμερικανίδα σκακίστρια Jennifer Shahade εμπνεύστηκε στη δημιουργία ενός βίντεο με τίτλο «Naked Chess» για να προωθήσει το βιβλίο της σχετικά με τον Duchamp και το σκάκι:

O ιάπωνας καλλιτέχνηςYasumasa Morimura αναπαρέστησε ακριβώς τη φωτογραφία στο «Self-portrait as Marcel Duchamp with Yoko Ono white pieces» το 2010. Η λήψη έγινε μπροστά από το ίδιο έργο που είναι στο φόντο της αρχικής φωτογραφίας, το Le Grand Verre του Duchamp, αν και αυτή τη φορά χρησιμοποιείται μία σκακιέρα όπου και τα 32 κομμάτια είναι λευκά, όπως στο White Chess Set (1966) της Yoko Ono:

Υ.Γ.: Μπορεί η Babitz το 1963 να προτίμησε να απαθανατιστεί το στήθος της και όχι το πρόσωπό της, ωστόσο ο Wasser κράτησε και τις υπόλοιπες πόζες. Να μία από αυτές:

* * *

Σημείωση του dim/art: κατά τη διάρκεια της έρευνας για το θέμα, διαπιστώσαμε ότι υπάρχει μακρά ιστορία της χρήσης του σκακιού ως πορνογραφικού στοιχείου. Δεσμευόμαστε να επανέλθουμε με εμπεριστατωμένο αφιέρωμα στο θέμα «Σκάκι και πορνογραφία».

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

—της Ειρήνης Βεργοπούλου—

«Ξεφυλλίζοντας» την ιστοσελίδα του MET της Νέας Υόρκης, πέσαμε πάνω στη δουλειά του πολύ νέου Νοτιοκορεάτη καλλιτέχνη Young-Deok Seo (γεν. 1983).

Ο ασιάτης δημιουργός κατασκευάζει κεφάλια —μορφές ανθρώπινες, εκφραστικές— τεράστια σε μέγεθος, και όλα είναι φτιαγμένα από τους μικροσκοπικούς συνδέσμους από τους οποίους αποτελούνται οι αλυσίδες ποδηλάτου. Παρόλο που είναι ψυχρό και άκαμπτο το αρχικό υλικό, διαβάζουμε στην ιστοσελίδα του μουσείου, τα πρόσωπα αυτά παρουσιάζουν εκπληκτικά ρεαλιστικά χαρακτηριστικά και έντονα συναισθήματα, έτσι όπως τα έχει συνθέσει ο καλλιτέχνης.

Ο Young αποκαλεί τη σειρά των μορφών του “Meditation” και, όπως διαβάζουμε στην  προσωπική ιστοσελίδα του, πιστεύει ότι η δουλειά του «είναι μια έκφραση της ανήσυχης ζωής των ανθρώπων, στην εποχή του πολιτισμού υψηλής τεχνολογίας».

Η κατάχρηση των smartphone και ο εθισμός στα social media είναι θέματα που έχουν ήδη απασχολήσει, εκτός από τους δημοσιογράφους και τους επιφυλλιδογράφους, τους καλλιτέχνες — και μάλιστα κατά κόρον. Ο πολωνός φωτογράφος Kamil Kotarba ονόμασε μια σειρά φωτογραφιών «Κρυφτό». «Βρισκόμαστε κάπου ανάμεσα στην πραγματική ζωή και σε κάτι άλλο», λέει, «και παίζουμε κρυφτό πίσω από τις οθόνες των κινητών μας». Στις φωτογραφίες αυτές, ο Kotarba προσπάθησε να απεικονίσει αυτό το «κάτι άλλο», όπως φαίνεται από την «πραγματική ζωή»: εξαφάνισε με photoshop τους ανθρώπους, αφήνοντας μόνο το χέρι που κρατά το κινητό.

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Ο σπουδαίος της ρωσικής λογοτεχνίας Φιόντορ Ντοστογιέφσκι (1821-1881), στα πολλά τετράδια και σημειωματάριά του, στο περιθώριο των μυθιστορημάτων του, κρατούσε πρόχειρες σημειώσεις για ποικίλα πρακτικά ζητήματα, ζωγράφιζε πολλά και διάφορα σκαριφήματα, πορτρέτα, αρχιτεκτονικά και άλλα σχέδια, υπολόγιζε πιεστικά έξοδα και χρέη (με τη λυπημένη αυτοπροσωπογραφία του στο πλάι), σημείωνε τυχαίες παρατηρήσεις του ή  φρόντιζε να ασκηθεί στην καλλιγραφία, όπως θα δείτε στις εικόνες που ακολουθούν.

Φαίνεται, λοιπόν, πως διέκοπτε τη συγγραφή για να σημειώσει κάτι που τον απασχολούσε ή για να σκιτσάρει στο χαρτί, όπως κάνουμε όλοι όταν αποσπάται η προσοχή μας ή όταν θέλουμε να αδειάσουμε το μυαλό μας απασχολώντας τα χέρια μας. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο ερευνητής στο Ινστιτούτο της Ρωσικής Ακαδημίας για τη Ρωσική Λογοτεχνία (Οίκος Πούσκιν) στην Πετρούπολη, Konstantin Barsht, του Ντοστογιέφσκι, κατά την προετοιμασία του για τη συγγραφή ενός έργου, δεν του αρκούσε να κρατά απλώς σημειώσεις. Η δημιουργική του σκέψη εξελισσόταν καθώς εκείνος «μεταφερόταν στον χωροχρόνο του συγκεκριμένου καλλιτεχνικού σύμπαντος στο εκάστοτε σημειωματάριό του», εκεί όπου «το νόημα και η σημασία των λέξεων αλληλεπιδρούν με τις εικόνες», σε μια μέθοδο «εξόχως συγγραφική» (βλ. Konstantin Barsht, Dostoevsky: the drawing as writing).

Για αυτόν ακριβώς τον λόγο εξάλλου, ο Barsht έχει αποδοκιμάσει το γεγονός ότι δεν έχουν περιληφθεί τα σκίτσα και τα σχέδια του Ντοστογιέφσκι στις μεγάλες εκδόσεις των χειρογράφων του. Διότι δεν επρόκειτο για διακοσμητικά στοιχεία, αλλά για στοιχεία της γραφής καθαυτής.

Επιμέλεια: Ελένη Κεχαγιόγλου

Πηγή: Culture

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

«Vertical living», ελληνιστί «κατακόρυφες» ή «καθ’ ύψος κατοικίες»: όροι που σημαίνουν «ζούμε ο ένας πάνω από τον άλλον» ή, ίσως, ευφημισμοί για την πραγματικότητα, ότι «ζούμε ο ένας πάνω στον άλλον». Όπως και να ‘χει, οι πολυόροφες πολυκατοικίες, είτε ως αναγκαίο είτε ως όχι και τόσο αναγκαίο κακό, είτε ως μοντέρνο θαύμα είτε ως δείγμα ταξικής ανισότητας, συνιστούν ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του αστικού τοπίου σε πολλά μέρη του κόσμου. Είκοσι τρεις φωτογραφίες κατέγραψαν το φαινόμενο σε όλο τον κόσμο στην έκθεση PIX 2015 στο Σιάτλ στις 6-7 του περασμένου Οκτωβρίου και online στο DPReview.

Ultra Doux, 2015 © Ange Ong

Uniformity and Individuality © Julian Li

Untitled No. 63, 2014 © Kai Caemmerer

Grillz (Urban Living) © Andy Fowler

Lit © Ben Thomas

Number 2 © Ben Thomas

Untitled, Elephant and Castle, London, 2015 © Paulina Korobkiewicz

Rear Window – Rome #1 © Jordi Huisman

Hills of Rocinha, Rio de Janeiro, Brazil, 2013 © Magda Biernat

HKG II © Michael Schulze

Untitled No. 53, 2013 © Kai Caemmerer

Untitled No. 67, 2014 © Kai Caemmerer

Untitled No. 111, 2014 © Kai Caemmerer

Echoes © Michael Judd

Hillary © Mike Hipple

Overlooking the Future © Amrita Chandradas

It’s Getting Crowded © Amrita Chandradas

Quarry Bay, Hong Kong © Navid Baraty

Kowloon © Trevor Hagan

Glasgow, Scotland – Tower Block Deconstruction © Ricky Adam

Monroe Curves © Sam Javanrouh

Hing Tung Estate, Sai Wan Ho, Hong Kong © Sean Ellingson

Untitled 2015 © William Miller

Πηγή: Feature Shoot

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Αρχιτεκτονική / αστικό τοπίο

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

—της Ρηγούλας Γεωργιάδου—

Τη συνάντησα τυχαία και ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά.

Όπως συμβαίνει τόσο συχνά, αναζητώντας κάτι άλλο έπεσα πάνω σ’ έναν πίνακά της — κι έμεινα να τον κοιτάζω μαγεμένη. Για ώρα.

Μαθημένη στις ευκολίες που προσφέρει το Διαδίκτυο, έκανα αμέσως, σχεδόν αυτόματα, μια αναζήτηση στο όνομά της. Κι έβγαλα λαγούς. Με πετραχήλια.

Προηγουμένως ωστόσο είχα κάνει δυο έργα της εικόνα στο προφίλ και στο εξώφυλλό μου στο Φέισμπουκ. Ήταν αυτός ο λίγο σκοτεινός, όσο χρειάζεται, μαγικός ρεαλισμός της. Ή μήπως μαγικός σουρεαλισμός της; Η σύνθεση και τα χρώματα, η θεματολογία και η απόδοσή τους, θαρρείς πως είχαν φτιαχτεί για να εικονογραφήσουν όχι μόνο τις διαθέσεις μου αλλά ακόμα και τις ιστορίες που σκαρφίζεται κάθε τόσο το μυαλό μου (πράγματα καθόλου άσχετα μεταξύ τους). Η Φύση και η μαγεία της, η μαγεία και η φύση της, η πραγματικότητα ως παραμύθι, ως αφήγημα, ως κάπως λοξή ματιά σε πράγματα απλά, καθημερινά αφενός, εξωπραγματικά, φανταστικά από την άλλη. Μια σιωπή που διαπερνά την εικόνα σαν υπόκωφη μουσική, ένα ακατάληπτο μουρμουρητό που σε υποβάλλει. Και τα χρώματα: αυτά τα βαθιά, γήινα, «ώριμα» χρώματα.

Δεν είμαι κριτικός τέχνης, δεν κατέχω καλά την ορολογία. Εκείνο που ξέρω όμως είναι πως η εικόνα ήρθε και κούμπωσε στη διάθεσή μου, αυτό που μεταξύ αστείου και σοβαρού αποκαλούμε «mood of the day». Και έμεινε εκεί, με εξαίρεση ένα σύντομο διάστημα που η εικόνα ένιωσε την ανάγκη  να αποδώσει φόρο τιμής στα θύματα των δολοφόνων του Παρισιού.

Μπαίνοντας ο μήνας, ανανέωσα τη γνωριμία και την αγάπη για τα έργα της Gina Litherland, μιας ευγενικής γυναίκας, γεννημένης στο Γκάρι της Ιντιάνα, που από τις πρώτες μέρες κιόλας μου έκανε την τιμή να αποδεχτεί το FB αίτημα φιλίας.

Όπως μας λέει το βιογραφικό της, η Gina Litherland δραστηριοποιείται στον χώρο των εικαστικών τεχνών από τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Έχει ασχοληθεί με τη φωτογραφία, την performance, το σχέδιο και τη ζωγραφική. Σπούδασε στο School of the Art Institute of Chicago και έργα, σχέδια και άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά σε όλο τον κόσμο. Το δοκίμιό της για τις σχέσεις μεταξύ της δημιουργικής δραστηριότητας και του φυσικού κόσμου, με τίτλο «Imagination & Wilderness» μπορεί να το βρει κανείς στο Surrealist Women: An International Anthology (University of Texas Press). Έργα της έχουν εκτεθεί στη James Watrous Gallery of the Wisconsin Academy of Sciences, Arts, and Letters στο Madison, το Haggerty Museum of Art στο Μιλγουόκι (2007), και έχει παρουσιάσει αρκετές ατομικές εκθέσεις στην Corbett vs. Dempsey Gallery του Σικάγου, με πιο πρόσφατη αυτή του 2013.

Εδώ μπορεί να βρει κανείς στοιχεία και περισσότερα έργα της Gina Litherland.

Ο τίτλος της ανάρτησης είναι δανεισμένος το ένα κείμενο της Natalia Front: Gina Litherland’s Visual Mythologies: Making it New

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

—της  Ellyn Kail / feature shoot | Μετάφραση για το dim/art: Γιώργος Τσακνιάς—

Το 1863, μια γυναίκα που είχε παντρευτεί πρόσφατα έκανε δώρο στη μεσήλικη μητέρα της μια φωτογραφική μηχανή, με την ελπίδα ότι έτσι θα αποκτήσει ένα χόμπι που θα την κρατά απασχολημένη τα μεγάλα διαστήματα που θα περνούσε μακριά από τα παιδιά της, που τώρα πια είχαν μεγαλώσει, και τον άντρα της που ταξίδευε πολύ. Η εν λόγω μητέρα ήταν γυναίκα ευσεβής, φίλη με αρκετούς σημαντικούς καλλιτέχνες της εποχής και γειτόνισσα του ποιητή Άλφρεντ Τένισον, με τον οποίο αργότερα συνεργάστηκε στην εικονογράφηση του κύκλου Τα ειδύλλια του βασιλιά. Παρ’ όλο που γνώρισε κάποια επιτυχία ως φωτογράφος, το όνομα της Τζούλια Μάργκαρετ Κάμερον δεν έμελλε να γίνει ευρύτερα γνωστό και αναγνωρίσιμο από τους ιστορικούς της τέχνης παρά μόνο τρία τέταρτα του αιώνα μετά από τον θάνατό της, το 1879.

Η Κάμερον, βέβαια, δεν είναι η μόνη γυναίκα φωτογράφος που αδικείται, στερούμενη την αναγνώριση που απολαμβάνουν οι άντρες ομότεχνοί της. Μια έκθεση με τίτλο «Ποιος φοβάται τις γυναίκες φωτογράφους; 1839-1945», σε δύο μέρη, στο Musée de l’Orangerie και στο Musée d’Orsay στο Παρίσι, παρουσιάζει το έργο γυναικών που η ιστορία τις ξέχασε, παρά το γεγονός ότι άφησαν μόνιμο το αποτύπωμά τους στην τέχνη της φωτογραφίας.

Το πρώτο μέρος της έκθεσης, στο Musée de l’Orangerie, καλύπτει τα χρόνια από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι το 1920 και εστιάζει στο πώς οι γυναίκες της βικτωριανής περιόδου και των ετών πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιούσαν το μέσο της φωτογραφίας για να διηγηθούν ιστορίες που κατά κανόνα παρέμεναν ανείπωτες — ιστορίες οικογενειακής ζωής και μητρικής φροντίδας μέχρι τον φεμινισμό του «πρώτου κύματος» και τους αγώνες για τα δικαιώματα της γυναίκας. Σε μια εποχή που τα ατελιέ των ζωγράφων και των γλυπτών ήταν κλειστά για τις γυναίκες, μια γυναίκα με φωτογραφική μηχανή μπορούσε να μάθει την τέχνη κοντά σε κάποιον φωτογράφο, να γνωρίσει άλλους επαγγελματίες και, τελικά, να ξεκινήσει τη δική της δουλειά.

Το δεύτερο μέρος της έκθεσης (στο Musée d’Orsay) ξεκινά από το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και παρουσιάζει τις φωτογράφους της εποχής στο πλαίσιο της αντίληψης της «Νέας Γυναίκας» — της μορφωμένης γυναίκας που ιεραρχεί ψηλά την επαγγελματική της σταδιοδρομία και που αφήνει πίσω της τα όρια του σπιτιού, προκειμένου να εισέλθει στη δημόσια σφαίρα και στην παραγωγή. Από την έκθεση προκύπτει ότι, καθώς οι γυναίκες έρχονταν αντιμέτωπες με νέους ρόλους και νέα όρια, οι γυναίκες φωτογράφοι στρέφονταν στην αυτοφωτογράφηση ως τρόπο να προσδιορίσουν και να ενισχύσουν το νέο γυναικείο πρότυπο, που τότε ακριβώς αναδυόταν. Οι γυναίκες του μεσοπολέμου, ιδίως ως δημοσιογράφοι και διαφημίστριες, εισέρχονταν σε περιοχές της πολιτικής και της οικονομίας που για τις γυναίκες των προηγούμενων γενεών αποτελούσαν άβατο. Έφτιαχναν σχολεία και συλλόγους, ίδρυαν πρακτορεία και ατελιέ, γίνονταν κριτικοί και curators.

Το 1865, όταν η Κάμερον έκανε αίτηση να γίνει μέλος στη Φωτογραφική Εταιρία της Σκωτίας, αντιμετωπίστηκε με μια ιδιαίτερα καυστική κριτική στο The Photographic Journal, η οποία έκλεινε με την εξής φράση: «Μας λυπεί να μιλάμε με τόσο σκληρά λόγια για το έργο μιας κυρίας, αισθανόμαστε όμως ότι αυτό αποτελεί υποχρέωσή μας για το καλό της τέχνης». Για το καλό της τέχνης, λοιπόν, η έκθεση «Ποιος φοβάται τις γυναίκες φωτογράφους; 1839-1945» ανατρέπει τις αδικίες δεκαετιών και τιμά τις γυναίκες που συνδιαμόρφωσαν μια τέχνη, η οποία σηματοδότησε έναν ολόκληρο αιώνα.

Ποιος φοβάται τις γυναίκες φωτογράφους; 1839-1945, στο Musée de l’Orangerie και στο Musée d’Orsay μέχρι τις 24 Ιανουαρίου 2016.

Lady Frances Jocelyn (1820-1880), Intérieur, 1865 © Courtesy of Washington National Gallery of Art

Julia Margaret Cameron (1815-1879), Vivien and Merlin © Musée d’Orsay, Dist. RMN-Grand Palais / Patrice Schmidt

Christina Broom (1862-1939), Jeunes suffragettes faisant la promotion de l’exposition de la Women’s Exhibition de Knightsbridge, Londres, May 1909 © Christina Broom/Museum of London

Julia Margaret Cameron (1815-1879), Mrs Herbert Duckworth, 12 April 1867 © Paris, Bibliothèque nationale de France

Frances Benjamin Johnston (1864-1952), Self-Portrait in the studio, c. 1896 © Library of Congress, Prints & Photographs Division [LC-USZ62-64301]

Frances Benjamin Johnston (1864-1952), Mills Thompson travesti, c. 1895 © Library of Congress, Prints & Photographs Division [LC-USZ62-64301]

Frances Benjamin Johnston (1864-1952), Marins dansant la valse à bord de l’USS Olympia, 1899 © Library of Congress, Prints & Photographs Division [LC-USZ62-77906]

Frances Benjamin Johnston (1864-1952), Autoportrait en travestie vélocipédiste, 1890-1900, 1899 © Library of Congress, Prints & Photographs Division [LC-USZ62-77906]

Gertrude Käsebier (1852-1934), The Red Man, 1900 © Digital image, The Museum of Modern Art, New York/Scala, Florence

Gertrude Käsebier (1852-1934), Gertrude Käsebier O’Malley jouant au billard avec William M. Turner, c. 1909 © Photo courtesy of the J.Paul Gatty Museum

Helen Messenger Murdoch (1862-1956), Enfants de Bishareen, Assouan, Egypte, 1914 © Royal Photographic Society / National Media Museum Science & Society Picture library

Frances Benjamin Johnston (1864-1952), Stairway of the Treasurer’s Residence: Students at Work (The Hampton Institute), 1899-1900 © 2015. Digital image, The Museum of Modern Art, New York / Scala, Florence

Mary Dillwyn (1816-1906), The picnic Party (Oystermouth Castle), Private Collection

Jessie Tarbox Beals (1870-1942), Le Président des Etats-Unis Theodore Roosevelt, Edith Roosevelt et David Rowland à l’Exposition universelles de Saint-Louis, Missouri, 1904 Digital image © National Portrait Gallery, Smithsonian Institution; gift of Joanna Sturm

S. Hoare, Indigène des marquises, 1880-1885 Digital Image 2015 © Musée du quai Branly/Photo Scala, Florence

Ruth Bernhard (1905-2006), Embryo, 1934 © Photo courtesy of the Keith de Lellis Gallery, New York

Tina Modotti (1896-1942), Woman with Flag, 1928 © 2014. Digital image, The museum of Modern Art, New York/Scala, Florence

Elfriede Stegemeyer (1908-1988), Self Portrait, 1933, © Digital Image Museum Associates/LACMA/Art Resource NY/Scala, Florence

Ruth Bernhard (1905-2006), Doll, 1938 © Digital Image Museum Associates/LACMA/Art Resource NY/Scala, Florence

Ella Maillart (1903-1997), Descente du col de Djengart à la frontière de la Chine. Kirghisie © Musée de l’Elysée, Lausanne /Fonds Ella Maillart

Dorothea Lange (1895-1965), Human Erosion in California (Migrant mother), © Münchner Stadtmuseum, Sammlung Fotografie © Dorothea Lange Collection, Oakland Museum, Oakland, USA

Barbara Morgan (1900-1992), We are three women – We are three million women, 1938 © Münchner Stadtmuseum, Sammlung Fotografie

Regina Relang (1895-1989), Beim Rennen in Longchamp, 1936 © Münchner Stadtmuseum, Sammlung Fotografie, Archiv Relang

Helen Levitt (1918-2009), New York, c. 1940 © Estate of Helen Levitt © Photo courtesy of the National Gallery of Art, Washington

Consuelo Kanaga, Annie Mae Merriweather, 1936 © Collection International Center of Photography

Margaret Bourke-White (1904-1971), Self-portrait with camera, © Digital Image Museum Associates/LACMA/Art Resource NY/Scala, Florence

Alice Austen (1866-1952), Trude and I masked, short skirts © Courtesy of Historic Richmond Town, Staten Island, New York

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Το ελκυστικότερο βραβείο στα εικαστικά: η ιστορία του, ο φετινός νικητής

—της Ελένης Κεχαγιόγλου—

Το Βραβείο Τέρνερ (Turner Prize) από το 1984 απονέμεται κάθε χρόνο τον Δεκέμβριο σε βρετανό καλλιτέχνη νεότερο από 50 ετών, είτε για μια αξιοσημείωτη έκθεση είτε για άλλη παρουσίαση του έργου του στους δώδεκα μήνες που προηγήθηκαν. Οι υποψήφιοι αξιολογούνται από μια ανεξάρτητη επιτροπή, τα μέλη της οποίας αλλάζουν κάθε χρόνο.

Bonnie Camplin, Patterns (2015 — βραχεία λίστα)

Ανά έτος επιλέγονται τέσσερις καλλιτέχνες στη «βραχεία λίστα» των προς βράβευση υποψηφίων, οι οποίοι κατά κανόνα —προτού ανακοινωθεί ο νικητής— παρουσιάζουν κάποιο πρόσφατο έργο τους στην Τέιτ Γκάλερι, το οποίο επιλέγουν οι ίδιοι σε συνεργασία με τους επιμελητές της Τέιτ. Δεν αξιολογούνται, ωστόσο, βάσει της συγκεκριμένης έκθεσης, αλλά για την καλλιτεχνική παρουσία τους στον χρόνο που έχει προηγηθεί.

Προϊόντος του χρόνου, το Βραβείο Τέρνερ —αναγνωρισμένο πλέον ευρέως ως ένα από τα σημαντικότερα βραβεία για τις εικαστικές τέχνες στην Ευρώπη— έχει συμβάλει σε σημαντικό βαθμό όχι μόνο στο αυξανόμενο ενδιαφέρον του κοινού για τη σύγχρονη βρετανική τέχνη αλλά και στο να καταστεί επίκαιρη η συζήτηση σχετικά με τα εικαστικά γενικότερα.

Εγκατάσταση της Nicole Wermers (βραχεία λίστα)

Μια σύντομη ιστορία

Το βραβείο ιδρύθηκε από μια ομάδα που συστάθηκε το 1982 με την επωνυμία «Υποστηρικτές της Νέας Τέχνης» («Patrons of New Art») και στόχο της να συνεισφέρει στην αγορά έργων νέων καλλιτεχνών από την Τέιτ, μα και να προκαλέσει ευρέως το ενδιαφέρον για τη σύγχρονη τέχνη. Οι «Υποστηρικτές της Νέας Τέχνης» επέλεξαν να δώσουν στο βραβείο τους το όνομα ενός σπουδαίου βρετανού καλλιτέχνη, του Τζόζεφ Μάλλορντ Ουίλλιαμ Τέρνερ (Joseph Mallord William Turner, 23 Απριλίου 1775 – 19 Δεκεμβρίου 1851), αφενός διότι εκείνος επιθυμούσε να θεσπίσει ένα βραβείο για νέους καλλιτέχνες, αφετέρου διότι το καλλιτεχνικό έργο του είχε αμφιλεγόμενη υποδοχή στην εποχή του.

Βραβείο Τέρνερ 2015

Η απονομή κάθε χρόνο γίνεται, εκτός Τέιτ, κάπου έξω από το Λονδίνο. Φέτος, για πρώτη χρονιά η απονομή έγινε στη Σκωτία, στο Tramway, έναν διεθνώς γνωστό χώρο για την παρουσίαση έργων μοντέρνας τέχνης.

Οι καλλιτέχνες που συγκροτούσαν τη βραχεία λίστα (και οι οποίοι μοιράστηκαν £40.000 —25.000 λίρες ο νικητής και από 5.000 λίρες οι τρεις συνυποψήφιοί του— ήταν οι εξής:

• Assemble
• Bonnie Camplin
• Janice Kerbel
• Nicole Wermers

Τα μέλη της κριτικής επιτροπής για το Τurner 2015 ήταν:

• Ο Alistair Hudson, Διευθυντής του Middlesbrough Institute of Modern Art
• Ο Jan Verwoert, κριτικός και επιμελητής
• Η Joanna Mytkowska, Διευθύντρια του Warsaw Museum of Modern Art
• Η Kyla McDonald, Καλλιτεχνική διευθύντρια των Glasgow Sculpture Studios

Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής ήταν ο Διευθυντής της Tate Britain, Alex Farquharson.

Assemble

Το διασημότερο βραβείο σύγχρονης τέχνης, το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο £25,000 απονεμήθηκε φέτος στους Assemble, στις 7 Δεκεμβρίου.

Οι Assemble είναι μια ομάδα καλλιτεχνών με έδρα το Λονδίνο, οι οποίοι καταπιάνονται με αρχιτεκτονικά πρότζεκτ σε συνεργασία με την εκάστοτε τοπική κοινότητα, σε μια προσπάθεια να προαγάγουν την αντίληψη «κάν’ το μόνος σου».

* * *

Εικόνα εξωφύλλου: Janice Kerbel, Nicole Wermers, Bonnie Camplin, Assemble

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Ο έλληνας φωτορεπόρτερ Γιάννης Μπεχράκης (Reuters) ανακηρύχθηκε από τον Guardian φωτογράφος της χρονιάς για το 2015.

Ο Γιάννης Μπεχράκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960. Σπούδασε φωτογραφία στον ΑΚΤΟ και  πήρε  Bachelor of Arts στο Middlesex University του Λονδίνου. Στα τέλη του 1987 άρχισε συνεργασία με το πρακτορείο REUTERS. Σήμερα κατέχει μια θέση chief photographer στο μεγαλύτερο ειδησεογραφικό πρακτορείο του κόσμου.

Κάλυψε μεγάλα γεγονότα στην Ευρώπη, Αφρική, Μέση Ανατολή και Ασία, όπως τους πολέμους και εμφύλιες συρράξεις στην Κροατία, Βοσνία, Κόσσοβο, Τσετσενία, τον πόλεμο στον Κόλπο, στη Σομαλία, τη Σιέρα Λεόνε, το Αφγανιστάν και το Κουρδιστάν, τις αλλαγές στην Ανατολική Ευρώπη, τις ταραχές στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, την κηδεία του Αγιατολαχ Χομεϊνί στο Ιράν, μεγάλα πολιτικά γεγονότα στη Δυτική Ευρώπη, τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία και το Ιράν, έκανε αποστολές στη Βόρεια Αφρική και Εγγύς Ανατολή.

Ο Μπεχράκης κάλυψε επίσης τους τρεις τελευταίους Ολυμπιακούς αγώνες το παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου στις ΗΠΑ και πλήθος μεγάλων αθλητικών γεγονότων.

Το 2000 σε μια αποστολή στην Σιέρρα Λεόνε τραυματίστηκε σοβαρά, κατάφερε όμως να ξεφύγει από τους αντάρτες, ενώ στην ίδια ενέδρα έχασαν τη ζωή τους δέκα στρατιώτες που συνόδευαν την ομάδα των δημοσιογράφων, ο Αμερικάνος ρεπόρτερ Kurt Schork και ο Ισπανός καμεραμάν Moreno de Mora του Associated Press.

Η δουλειά του Γιάννη Μπεχράκη έχει δημοσιευτεί στα μεγαλύτερα περιοδικά και εφημερίδες του παγκόσμιου τύπου όπως οι New York Times, Washington Post, London Times, Guardian, Newsweek, Time Magazine κ.λπ.

Ανάμεσα στις δεκάδες βραβεύσεις του Έλληνα φωτογράφου συγκαταλέγονται το αμερικανικό βραβείο Overseas Press Club στη Νέα Υόρκη για το καλύτερο ξένο ρεπορτάζ στις ΗΠΑ το 1999, το πρώτο βραβείο στη κατηγορία «Ειδήσεις» στον παγκόσμιο φωτογραφικό διαγωνισμό World Press Photo στο Άμστερνταμ το 2000, και το βραβείο για τον καλύτερο Ευρωπαίο φωτορεπόρτερ της χρονιάς της Fuji στο Λονδίνο και την Βαρκελώνη το 1998 και το 2002 αντίστοιχα.
Στην Ελλάδα, ο Μπεχράκης έχει αναγορευτεί πέντε φορές φωτορεπόρτερ της χρονιάς από την Fuji, ενώ του έχει απονεμηθεί και το βραβείο του Ιδρύματος Μπότση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το 2000.

Πηγή βιογραφικού: the story of photography

Ακολουθούν μερικές πρόσφατες φωτογραφίες του Γιάννη Μπεχράκη που καταγράφουν το δράμα τον προσφύγων στη Λέσβο, την Κω, την Ειδομένη κ.ά.

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Οι ξεχασμένες φωτογραφίες του Κωνσταντίνου Πίττα από την ψυχροπολεμική εποχή, τραβηγμένες ανάμεσα στο 1985 και το 1989. Μια άλλη ήπειρος, όπου αναγνωρίζουμε όμως τον εαυτό μας.

—της Μαριλένας Αστραπέλλου—

Το Τείχος είχε μόλις πέσει και το κρύο ήταν τσουχτερό. Δεκάδες χιλιάδες Ανατολικοβερολινέζοι έσπευδαν να περάσουν «απέναντι» για να αντικρίσουν για πρώτη φορά έναν άλλον κόσμο θαμπωμένοι, έκπληκτοι, αποπροσανατολισμένοι. Ο νεαρός Κωνσταντίνος Πίττας ήταν παρών, εκστατικός κι εκείνος, όπως και το πλήθος γύρω του, καθώς έβλεπε να αλλάζει ο κόσμος μπροστά στα μάτια του. Ταυτόχρονα ωστόσο συνειδητοποιούσε ότι το «πρότζεκτ» του δεν ήταν πλέον επίκαιρο, είχε παροπλιστεί μόλις μέσα σε μία βραδιά. Μόλις γύριζε στην Ελλάδα, θα καταχώνιαζε στην αποθήκη του 24.000 αρνητικά φωτογραφιών από την Ευρώπη που είχε μόλις πεθάνει.

Τα πέντε χρόνια που είχαν προηγηθεί είχε ταξιδέψει στη Γηραιά Ηπειρο με ένα «θρυλικό και ελληνικότατο Pony» με ένα ρολόι καρφωμένο στο καντράν του αλλά και ένα πτυσσόμενο κρεβάτι για να κοιμάται όπου τον βρίσκει η νύχτα φωτογραφίζοντας εικόνες από 17 χώρες. Τον παρακινούσε μια ρομαντική διάθεση και μια ασίγαστη επιθυμία να γνωρίσει τις χώρες της Ευρώπης ένθεν και ένθεν του Τείχους και να τις παρουσιάσει μαζί σε ένα βιβλίο, σαν μια ενιαία ήπειρο χωρίς σύνορα. Ορμώμενος από τον νεανικό θαυμασμό του για τον σπουδαίο πολιτισμό της Κεντρικής Ευρώπης όπως τον συνέθεταν τα βιβλία του Κάφκα και τον έντυναν μελωδικά οι σονάτες του Μπετόβεν από τον βιρτουόζο αυστριακό πιανίστα Πάουλ Μπαντούρα-Σκόντα, είχε ακολουθήσει τη λιτή προτροπή της Μάτσης Χατζηλαζάρου που είχε γνωρίσει και είχε συναναστραφεί όταν είχε επιμεληθεί ένα πορτρέτο της: «Να φύγετε, κύριε Πίττα» του είχε πει, κι εκείνος ρίχτηκε στον δρόμο για να ανακαλύψει τους μακρινούς, ενίοτε πολύ μακρινούς, συγγενείς της οικογένειας στην οποία ανήκει και η Ελλάδα. Ταξίδεψε παντού, όμως ο «εγκλεισμός» των Ανατολικοευρωπαίων τον συγκλόνιζε. Είδε λοιπόν την εξαθλίωση στη Ρουμανία, την καταπίεση στην Τσεχοσλοβακία, «μια κάπως καλύτερη ζωή στην Ουγγαρία και στην Πολωνία». Σύντομα ωστόσο άφησε στην άκρη τις πολιτικές προεκτάσεις τών προς φωτογράφιση εικόνων και εστίασε το ενδιαφέρον στους ανθρώπους. «Το πιο ευγενές καθήκον είναι εκείνο που δεν σου το επέβαλλε κανείς, το βρίσκεις μόνος σου. Ενιωθα ότι είχα υποχρέωση να αναζητήσω τους ανθρώπους στο περιθώριο της κοινωνίας, τους ηλικιωμένους, τους φτωχούς τόσο στη Δυτική όσο και στην Ανατολική Ευρώπη. Στα πρόσωπά τους εγγραφόταν το αναπόδραστο της κοινής ανθρώπινης μοίρας. Παντού υπήρχε τελικά ο ίδιος άνθρωπος».

Από τη μικρή «καλαμποκού» του Παρισιού, στα παιδάκια μέσα σε ένα τρένο κοντά στο Αουσβιτς και στα ανέμελα φλερτ στο δημοφιλές θέρετρο της λίμνης Μπάλατον στην Ουγγαρία, ο Πίττας τριγυρνούσε ανάμεσα στους αδελφούς Ευρωπαίους με μια μικρή μηχανή τσέπης minox, «τη φωτογραφική μηχανή των κατασκόπων» με την οποία φωτογράφιζε περίπου διαισθητικά από το ύψος του στήθους αυτή την κοινή οικογένεια.«Την ίδια οικογένεια που τώρα λοιδορούμε και απαξιώνεται από ανθρώπους που δεν τη γνωρίζουν και ούτε την αγαπούν» όπως θα πει.

Ώσπου τον Μάρτιο του 2014 ανακάλυψε ξανά τα αρνητικά στην αποθήκη του. Ολα πλην εκείνων των εκατό φιλμ που του είχαν κατασχεθεί σε μια «σοσιαλιστική» χώρα επειδή δεν είχε καταθέσει το κατάλληλο «αντίτιμο» για αυτά όταν του ζητήθηκε στο τελωνείο. Όταν σκανάρισε ορισμένα από αυτά και τα ανάρτησε στο Διαδίκτυο, η ανταπόκριση ήταν μεγάλη από φίλους και γνωστούς. Να που τελικά οι φωτογραφίες που κάποτε είχε απορρίψει ως αταξινόμητες, μιας και «δεν ήταν ούτε ρεπορτάζ, ούτε τέχνη» έγιναν χάρη στο αμείλικτο πέρασμα του χρόνου οι «Εικόνες μιας άλλης Ευρώπης, 1985-1989» που δεν θα υπάρξει ποτέ ξανά. Οπως δεν υπάρχει πλέον ούτε το Pony, ούτε τα γέλια των Γερμανών που έβλεπαν κάποτε ένα σαραβαλάκι στους δρόμους τους, παρά μόνο μια Ευρώπη αμήχανη που δεν ξέρει τι της ξημερώνει.

Πηγή: Το Βήμα

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Στη σειρά «Αντιήρωες» η Susana Blasco συνδυάζει παλιές φωτογραφίες με καθημερινά αντικείμενα ή φαγώσιμα είδη. Φωτογραφίζει το αποτέλεσμα χωρίς άλλη παρέμβαση, φυσική η ψηφιακή, και ανεβάζει της φωτογραφίες στον λογαριασμό της στο Instagram, με το φίλτρο earlybird (hashtag #antiheroes_sb).

Η Susana Blasco είναι ανεξάρτητη εικονογράφος, graphic designer και art director με έδρα το Λονδίνο.

Όλες οι φωτογραφίες είναι της Ⓒ Susana Blasco

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Ο βέλγος ζωγράφος Stefan Nandancée σπούδασε ζωγραφική στη Βασιλική Ακαδημία των Τεχνών στις Βρυξέλλες. Στο έργο του, η γυναίκα του Jo είναι μια μορφή που εμφανίζεται συχνά πυκνά. Ο Stefan πιστεύει ότι αν παρατηρήσεις κάποιον για μεγάλο διάστημα μπορείς να δεις και να ανακαλύψεις ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει μια σειρά μικρού σχήματος έργων, στα οποία πρωταγωνιστεί η γυναίκα του ως αντιηρωίδα, η οποία αντιμετωπίζει αντίξοες καταστάσεις. Ο Stefan επέλεξε το μικρό σχήμα, προκειμένου να καλέσει τον αναγνώστη να πλησιάσει και να δει το έργο από κοντά, ώστε να είναι σε θέση να εκτιμήσει τις μικρές λεπτομέρειες. Ελπίζει ότι αυτή η στημένη εγγύτητα αποτελεί την απαρχή μιας διαρκούς αλληλεπίδρασης.

Εν τέλει, ο Stefan Nandancée πασχίζει να είναι ένας αντικειμενικός παρατηρητής της εποχής του και, πάνω απ’ όλα, να συλλάβει την εσωτερική ουσία της γυναίκας του μέσα στην αλλόκοτη χορογραφία αυτού που συνήθως αποκαλούμε «ανθρώπινη κατάσταση».

Περισσότερα για τον Stéfan Nandancée και το έργο του εδώ.

Πηγή: artfucksme | Μετάφραση για το dim/art: Γιώργος Τσακνιάς

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 66 ετών ο γλύπτης Γιώργος Λάππας. Εκφραστής μιας τέχνης ανθρωποκεντρικής και χωρίς να περιορίζεται από την «επικαιρότητα,  εμφανίστηκε στην ελληνική σκηνή τέχνης στις αρχές της δεκαετίας του 1980, στην γκαλερί Ζουμπουλάκη, με τα έργα «Άβακας» και «Mappemonde».

Έκτοτε θα συμμετάσχει σε πολλές ατομικές ή συλλογικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό (μεταξύ άλλων και μόνο ενδεικτικά: «Κόκκινοι αστοί» στις Βρυξέλλες το 1992, «Έλμπο» το 1998 στη Νέα Υόρκη, «Κηπουροί» το 2007 στο Παρίσι).

Γεννήθηκε στο Κάιρο το 1950. Σπούδασε κλινική ψυχολογία στο Reed College Portland Oregon (1969-1973) και εργάστηκε εθελοντικά σε ψυχιατρεία, όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα της Felios Collection. Το 1974 με υποτροφία του Ιδρύματος Watson ερεύνησε τη γλυπτική των ινδικών ναών.

Παρακολούθησε μαθήματα αρχιτεκτονικής στο Architectural School of Architecture του Λονδίνου και στη συνέχεια μπήκε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας όπου σπούδασε γλυπτική με καθηγητές τον Γιάννη Παππά και τον Γιώργο Νικολαΐδη (1976-1981).

Συνέχισε τις σπουδές του στην École nationale supérieure des Beaux-Arts του Παρισιού με υποτροφία του γαλλικού κράτους. Το 1991 πήρε υποτροφία του ιδρύματος Cartier στο Παρίσι. Από το 1995 ταξιδεύει και εργάζεται στην Αγγλία, ΗΠΑ και Ιαπωνία. Από το 1992 δίδασκε στη Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.

Πηγή: Τα Νέα

Το υλικό της τέχνης είναι η κληρονομιά της απανθρωπιάς

—Άρτεμις Καρδουλάκη, συνέντευξη με τον Γιώργο Λάππα—

Μια ιδιαίτερη περίπτωση στο χώρο της γλυπτικής στην Ελλάδα, είναι το έργο έρευνας και πειραματισμού του Γιώργου Λάππα. Ο καλλιτέχνης εισήγαγε στη  γλυπτική την οπτική του εξερευνητικού περιπλανητή πάνω στον κόσμο, ο οποίος περιεργάζεται τα φαινόμενα και τα μεταπλάθει σε γλυπτικές φόρμες. Έχοντας επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στον άνθρωπο, έχει παραγάγει έργα μοναδικής υπόστασης που φέρουν τα χαρακτηριστικά της πλαστικής του έρευνας.Ο Γιώργος Λάππας γεννήθηκε στο Κάιρο το 1950. Σπούδασε κλινική ψυχολογία και εργάστηκε εθελοντικά σε ψυχιατρεία στο Όρεγκον και την Καλιφόρνια. Με υποτροφία που πήρε ερεύνησε τη γλυπτική των ινδικών ναών. Παρακολούθησε μαθήματα αρχιτεκτονικής στο Λονδίνο και στη συνέχεια μπήκε στην ΑΣΚΤ της Αθήνας όπου σπούδασε γλυπτική με καθηγητές τον Γ. Παππά και τον Γ. Νικολαΐδη. Μετά τις σπουδές του στην Αθήνα πήγε στην Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού. Έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Στη συνέντευξη που έδωσε στα Νέα της Τέχνης μιλάει για τη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής του ταυτότητας, για το ρόλο του γλυπτικού χώρου στη δουλειά του, για το έργο του «Το κόκκινο ποτάμι» και για το ρόλο του στην εκπαιδευτική διαδικασία μιας και είναι καθηγητής της ΑΣΚΤ.

-Σήμερα είστε δάσκαλος Γλυπτικής στην ΑΣΚΤ. Πάνω σε ποιους άξονες στηρίζεται η διδασκαλία σας;

Η δουλειά μου στη Σχολή Καλών Τεχνών είναι να ορίσω την κάτοψη του σπιτιού της Μούσας.

Το σπίτι αυτό είναι ναρκοθετημένο και επομένως διατυπώνω ασκήσεις που λειτουργούν ανιχνευτικά και άλλες που είναι πυροκροτητές. Πιστεύω ότι ανακαλώντας τις φαινομενικά αστείες ρήσεις των ασκήσεων, ένας καλλιτέχνης θα μπορέσει να τροφοδοτηθεί δια βίου από αυτές.

Ο αγαπημένος μου κριτικός και θεωρητικός της Τέχνης, στον οποίο μπορώ να στραφώ σε δύσκολη στιγμή, είναι ο Νασρεντίν Χότζας και μαζί του τα Σούφικα κείμενα και τα Βουδιστικά Κοάν.

Στην παλαιότερη γλυπτική, μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, η δουλειά μας (προσθετική ή λαξευτική) θα μπορούσε ευσύνοπτα να ορισθεί ως κατασκευή γκρεμών (προς τα μέσα ή προς τα έξω). Το αληθινό ταλέντο του καλού γλύπτη είναι η ικανότητα να κουμαντάρει το ψυχικό υλικό του ιλίγγου.

Πιστεύω ότι υπήρξα καλός δάσκαλος γιατί έχω ένα πηγαίο χάρισμα κωμικού ηθοποιού. Μέσα από αυτό μπορώ να σπάω τον τρόμο του ιλίγγου και να βοηθώ τους φοιτητές να μανουβράρουν την έλξη του και να εποπτεύουν την έννοια του βάθους.

Η ιλιγγιώδης αιώρηση πάνω από έναν γκρεμό, ή παρατήρηση των φαινομένων αντήχησης μέσα στο υλικό και η διάπλαση της ελαστικότητας του γκελ της ψυχής τους όταν προσκρούουν στα τοιχώματα των γκρεμών είναι οι βασικοί άξονες της διδασκαλικής άσκησής μου.

-Έχετε σπουδάσει Κλινική Ψυχολογία. Πώς καταλήξατε να γίνετε γλύπτης;

Γεννήθηκα στην Αίγυπτο το 1950. Έζησα τα πρώτα 8 μου χρόνια στο Κάιρο μέχρι τον επαναπατρισμό της οικογένειάς μου στην Αθήνα.

Καθημερινά συλλαλητήρια, εμπρησμοί, διώξεις Ελλήνων, δημεύσεις περιουσιών και αργότερα, στον πόλεμο του Σουέζ το ’56, οι βομβαρδισμοί της πόλης από Εγγλέζους και Γάλλους: Μια εξάχρονη ανάφλεξη της πόλης του Καΐρου, αυτή είναι η εικόνα της ζωής της ομογένειας εκείνη την περίοδο. Η σωτηρία μας οφειλόταν στη συσπείρωση της ομογένειας και τη δύναμη συνοχής της οικογενείας του παππού μου Γιώργη Λάππα.

Θυμάμαι με εξαιρετική καθαρότητα τον τρόπο που προετοιμάζαμε τη συσκότιση για τους βομβαρδισμούς, απλώνοντας σκούρες μπλε κόλλες στα παράθυρα. Αυτή η αίσθηση της φωτεινής πίεσης πίσω από ένα χρώμα είναι έντονα παρούσα στη δουλειά μου.

Ο πατέρας μου είχε γεννηθεί κι αυτός στην Αίγυπτο. Ήταν άνθρωπος συγχρόνως σώφρων και ευέξαπτος, με αχαλίνωτη φαντασία που μου την κληροδότησε ατόφια. Με γυρνούσε με το καρότσι ή στους ώμους, κι αργότερα με το αυτοκίνητο, σε όσα περισσότερα φαραωνικά μνημεία αντέχαμε να επισκεφθούμε. Κοντά στις πυραμίδες είχαμε για εξοχικό ένα μικροσκοπικό ξύλινο καλύβι. Γύρω μας σε κύκλο απλωνόταν η έρημος και μόνο σε ένα σημείο η περιφέρειά του κοβόταν από τις πέτρινες πατούσες της Σφίγγας.

Ο κόσμος σκέφτεται την Αίγυπτο σαν κομμάτι της Μεσογείου και έτσι είναι. Εγώ ευτύχησα να γνωρίσω την Αφρικανική πλευρά της από την γκουβερνάντα μου που καταγόταν από τα μέρη κοντά στο Σουδάν. Είχε την φήμη σοφής γυναίκας, για τη φυλή της ήταν ένα είδος θηλυκού μάγου. Αυτό το ξέραμε γιατί κατέφταναν συνέχεια χωριανοί της για να τη συμβουλευτούν. Ήμουν συνέχεια αγκιστρωμένος πάνω της και ‘κείνη μου τραγουδούσε και με χόρευε. Όταν κάποτε είχα εγχειριστεί και έπρεπε να ξαπλώνω με μια ορισμένη κλίση, στεκόταν σε μία περίεργη στάση, αγκαλιαζόμασταν και κοιμόμασταν και οι δύο σχεδόν όρθιοι. Πολλά από τα γλυπτά που έχω κάνει ανακαλούν τη στάση αυτή.

Η φαραωνική γλυπτική, τα ταφικά μνημεία και οι απανταχού παρούσες πομπές των ιερογλυφικών μου χάραξαν το μυαλό με τέτοια οξύτητα, που μπορώ να πω ότι αν υπάρχει μια σπονδυλική στήλη της ψυχής, τότε, όπως τα μεταλλικά τάστα στο λαιμό των εγχόρδων, έτσι και οι ψυχικοί σπόνδυλοί μου είναι κουρδισμένοι με απόλυτη ακρίβεια στις αναλογίες των αιγυπτιακών αγαλμάτων. Και όταν πραγματικά ζορίζομαι καλλιτεχνικά, προσπαθώ να εντείνω το ζόρι μου μέχρι ένα πολύ κρίσιμο σημείο πίεσης, να σπρώξω τον εαυτό μου προς ένα άκρο, μετά το οποίο όλα ξαφνικά λαμπικάρουν και μπορώ με διαύγεια να ανακαλέσω τη σοβαρή και σκοτεινή άπλα των αναλογιών που ορίστηκαν μέσα μου, για να φέρω εις πέρας το έργο μου.

Την Αθήνα εξέλαβα ευθύς εξαρχής σαν έδαφος εχθρικό, σαν τόπο εξορίας. Ο μαρασμός μου ήταν τόσο βαθύς, που αρχικά έπαθα μια ολική απώλεια της μνήμης της Αραβικής γλώσσας. Έπειτα, δεν αισθανόμουν νοσταλγία γιατί εγκαταστάθηκε στην ψυχή ένα πένθος χώρου.

Από τη μελαγχολία μου με ανέσυρε και με στύλωσε στα πόδια μου η επίδραση της ακτινοβολίας της τέχνης του Σωτήρη Σπαθάρη, στην οποία εκτέθηκα σε μεγάλες δόσεις επί 4 και πλέον χρόνια στη θερινή κατασκήνωση Χιδίρογλου. Ήταν ένας ασύγκριτος μάστορας της υποβολής, της εκδίκησης, της συγχώρεσης και της δικαιοσύνης. Στο μικροσκοπικό ακροατήριο του, (η κατασκήνωση ήταν γεμάτη παιδιά Αιγυπτιωτών και Ελλήνων της Αφρικής), μας έκλεβε την ψυχή, άλλαζε το σώμα μας και καίγοντας τα όριά του από μέσα προς τα έξω, όριζε μια πατρίδα από φως χωρίς έδαφος. Η βραχνή φωνή του, που άλλαζε συνέχεια τόνους καθώς υποδυόταν τόσους χαρακτήρες, κέρδιζε στη μέση της παράστασης παλμό σαν να αθροιζόντουσαν όλοι οι προηγούμενοι κυματισμοί σε μία και μόνο υπνωτική δέσμη, της οποίας το τρομακτικό και θριαμβικό βούισμα θύμιζε το ανεβοκατέβασμα της φωνής στο «θανάτω θάνατον πατήσας». Ήταν μοναδικός, όμοιος μόνο με την Ουμ Καλσούμ, την τραγουδίστρια της Αιγύπτου, στην κηδεία της οποίας ορισμένοι Άραβες αυτοκτόνησαν.

Από τις εμπειρίες μου αυτές, και από ελάχιστες παρόμοιες που είχα αργότερα, απέκτησα τη βεβαιότητα για τον εξής ορισμό: Έργο τέχνης=Το τέλος του ξένου κόσμου.

Στα 14 χρόνια μου είχα μία τέτοια τάση φυγής από την Αθήνα που, με την εμπιστοσύνη των δικών μου, έπαιρνα τα Σαββατοκύριακα, ή στις διακοπές, ένα λεωφορείο και έφτανα στις άκρες της χώρας, κυρίως στα κάτω παράλια της Πελοποννήσου και τη Μακεδονία. Κατέβαινα κάπου, σχεδόν στην τύχη, και περπατούσα ατελείωτες ώρες δίπλα στη θάλασσα. Προσπαθούσα να φανταστώ μία εικόνα της καλλιτεχνικής ζωής. Κουβαλούσα μαζί μου το «Πορτραίτο του Καλλιτέχνη» του Τζόυς, τα «Γράμματα σ’ ένα Νέο Ποιητή» του Ρίλκε, την «Ελληνική Γραμμή» του Περικλή Γιαννόπουλου, και του Humphreys το βιβλίο για το Βουδισμό. Αλλά και οι γονείς μου έφευγαν σε φυγόκεντρες τροχιές έξω από την Ελλάδα, για να ανανεώσουν τα Προξενικά διαβατήρια. Άρχισα και ‘γω να αλωνίζω τα μουσεία μαζί τους και, συγχρόνως, να κοιτάζω με προσοχή τη σύγχρονη τέχνη. Το πρώτο κύμα παραγωγής σχεδίων, ήρθε μετά από την επίσκεψη στο Kunsthistorische Museum της Βιέννης. Από το Ρούμπενς μεταπήδησα γρήγορα στον Κυβισμό κι έπεσα στην Pop.

Στα 16, το δωμάτιό μου έμοιαζε με αναδρομική του Wesselmann. Όλα πήγαιναν πρίμα, μέχρι που οι γονείς και οι θείοι μου, πρόσφυγες ανήσυχοι για το μέλλον των παιδιών τους, μας πρότειναν να πάμε για διαγνωστικά τεστ σ’ ένα κέντρο Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Τα δικά μου αποτελέσματα, όπως μας ανακοίνωσαν, ήταν εξαιρετικά σε όλους τους τομείς, εκτός από έναν. Εκεί η καταδίκη μου ήταν σίγουρη, στον Καλλιτεχνικό. Σε όλες ανεξαιρέτως τις ερωτήσεις καλλιτεχνικής κρίσης είχα μηδενιστεί. Έμεινα εξωτερικά ψύχραιμος, και ορκίστηκα να φύγω όσο πιο μακριά μπορούσα τελειώνοντας το Γυμνάσιο, όπερ κι έγινε. Στα 19 μου χρόνια εγκαταστάθηκα στο Όρεγκον, δίπλα στον Ειρηνικό Ωκεανό. Γράφτηκα στο Κολέγιο του Reed, ένα ίδρυμα εξαιρετικό, σκληρό και ριζοσπαστικό. Από τα πρώτα μαθήματα που διάλεξα ήταν τα καλλιτεχνικά – τα άφησα κακήν κακώς. Προερχόμουν από την Παλιά Ευρώπη και είχα προσγειωθεί σ’ ένα φυτώριο ψυχεδέλειας. Το σχέδιο, όπως το ήξερα και το αγαπούσα, ήταν απαγορευμένο. Τότε συνέβη κάτι που άλλαξε τη ροή της ζωής μου.

Στο μάθημα της Εισαγωγής στην Ψυχολογία έπαιζαν μια ταινία για τις άγνωστες, τότε, πειραματικές μελέτες του Στάνλεϋ Μίλγκραμ (1961), ενός κοινωνικού ψυχολόγου. Τα πειράματα αυτά τράβηξαν ένα πέπλο νάρκης από το μυαλό μου με το ρυθμό και τις αποκαλύψεις τους. Σ’ ένα νοικιασμένο, κάπως σκοτεινό χώρο, οι συμμετέχοντες στο πείραμα παγιδεύονταν να κατρακυλήσουν σε μια φονική πράξη (το θύμα ήταν ηθοποιός και ο θάνατος ψεύτικος). Ένα μεγάλο ποσοστό έφταναν στο φόνο, με την απλή ένδειξη ανάληψης της ευθύνης για την εκτέλεση της εγκληματικής πράξης από τον πειραματιστή και το Ίδρυμα του.

Τα πειράματα αυτά μου φάνηκε ότι στηρίζονταν σε ένα θεμέλιο κοινό με το είδος της μελέτης της τέχνης που ήθελα να αρχίσω και ότι ήταν από μόνα τους ένα καλλιτεχνικό αριστούργημα, πάρα πολύ συγγενικό με την αρχαία τραγωδία. Κάθαρση, απόδειξη, υποβολή, κατάληψη της ψυχής, φαινόμενα και έννοιες που με απασχολούσαν από χρόνια, τα είδα μαζεμένα να αποτείνονται σε ‘μένα με τον τρόπο που περιεργάζονται το θεατή τους τα όντα στα χαρακτικά του Γκόγια, σ’ ένα είδος σκηνής, πολλά χρόνια πριν την άνθηση της performance.

Συνειδητοποίησα αμέσως, διαισθητικά, ότι το πεδίο στο οποίο αναφέρονταν οι μελέτες, μολονότι τυπικά ανήκε στην ψυχολογία, ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόμουν σαν θεμέλιο της τέχνης μου!

Αμέσως εντάχθηκα στον κύκλο σπουδών της Ψυχολογίας και, βρίσκοντας μια επαφή μέσα από την καθηγήτρια της Κλινικής Ψυχολογίας, αποφάσισα να δουλέψω εθελοντής στους θαλάμους υψίστης ασφαλείας του Ψυχιατρείου του Salem. Ο ρόλος που μου ανέθεσαν ήταν αυτός του «διασκεδαστή» για τα γυναικεία και αντρικά τμήματα, δηλαδή του οργανωτή και επόπτη ψυχαγωγίας κυρίως μέσα στο ψυχιατρείο. Αυτοί οι δύο θάλαμοι βρίσκονταν στις άκρες ενός μακρινού διαδρόμου που θύμιζε γιγάντια θήκη καταψύκτη ιδωμένη από ποντίκι.

Ορισμένες μέρες της εβδομάδας, οι πύλες των 2 θαλάμων άνοιγαν και επιτρέπονταν επισκέψεις. Πιο σπάνια, οργανώναμε περιφρουρημένες εκδρομές σε μέρη παραδεισένιας ομορφιάς, που έμοιαζαν με ρώσικα δάση. Άλλοτε πηγαίναμε σε κλειστά γήπεδα για άσκηση. Οι πιο όμορφοι και μελαγχολικοί χώροι ήταν πρώην παγοδρόμια. Ήταν σχεδόν αρχαία, γκρίζα, πανύψηλα δώματα, όπου χορεύαμε στο ρυθμό μιας μουσικής από εκκλησιαστικά όργανα. Η μουσική ήταν διασκευασμένη για πατινάζ, αλλά εμείς, παρ’ όλα αυτά, ρυθμίζαμε τα βήματά μας και κινούμασταν απογειωμένοι αγκαλιά σαν ομάδα Αναστενάρηδων σε εξαιρετικά αργή slow motion.

Οι περισσότεροι ασθενείς στους θαλάμους υψίστης ασφαλείας είχαν φτάσει το κράτημά τους από τη ζωή και από τη φωνή τους, την εσωτερική και εξωτερική, στα άκρα. Εγώ όφειλα να φτιάχνω ένα συλλογικό κράτημα από τις κομμένες φωνές τους, αυτή ήταν η δουλειά μου ως διασκεδαστή.

Μέσα στα 3 χρόνια που έζησα και μελέτησα στο Salem μπόρεσα να αναποδογυρίσω την κατεύθυνση που παρ’ ολίγο να πάρει η πορεία της καλλιτεχνικής μου αναζήτησης. Εμπιστεύτηκα την διαίσθησή μου και τράφηκα από τις επικοινωνίες που δυνάμωσαν την ψυχή μου, όπως λέμε πως ορισμένα μωρά γλείφουν τα ντουβάρια για να πάρουν το ασβέστιο που τους λείπει.

Τον τέταρτο χρόνο στο Όρεγκον, κέρδισα μια υποτροφία Ελευθέρων Σπουδών, πολυπόθητη στο Κολέγιο, για την Ινδία. Αφού πήρα το πτυχίο μου, έφυγα για την έρημο του Ρατζαστάν, αρχικά, και έπειτα ξεκίνησα να εξακτινώνω τις πορείες μου προς όλες τις κατευθύνσεις της μεγάλης χώρας. Η υποτροφία είχε χαρακτήρα καλλιτεχνικό. Ξεκίνησα μελετώντας επικές ζωγραφιές σε πανί, έπειτα ανάγλυφες παραστάσεις των ναών και, τέλος, τους ναούς τους ίδιους σαν ατόφια γλυπτά. Απ’ το πολύ να γυρίζω, γύρω-γύρω, ξανά και ξανά, για να δω προσεκτικά τις επικές παραστάσεις στην επιφάνεια των ναών, άρχισε να κατακάθεται στο βάθος της αντίληψής μου, μια ιδέα ενός ομοιογενούς βάρους με ακτινωτή κάτοψη.

Η εικόνα αυτή συνδέθηκε με την αίσθηση των πυραμίδων και αποτέλεσε το δεύτερο βήμα, μετά τα πειράματα του Μίλγκραμ, της εκπαίδευσής μου. Μετά από ένα χρόνο, μάζεψα το υλικό μου και γράφτηκα στην Α. Α, μια γνωστή Αρχιτεκτονική Σχολή του Λονδίνου, έχοντας στόχο να συνδέσω το υλικό και να πλευρίσω την καλλιτεχνική σταδιοδρομία από ‘κει. Έπειτα, αποφάσισα να γυρίσω στην Αθήνα και να πιάσω το νήμα από εκεί που το είχα αφήσει στα 19 μου χρόνια, να δώσω εξετάσεις στη Σχολή Καλών Τεχνών.

-Τι σημασία έχει για σας η έννοια Γλυπτικός Χώρος;

Οι μεγάλοι πολιτισμοί χειρίστηκαν τη γλυπτική σαν ένα μέσο ενατένισης της θεμελιώδους συνύπαρξης ενός δοχείου μέσα σ’ ένα άλλο:

Ένα σώμα στο σύμπαν που βρίσκεται σ΄ ένα άλλο σύμπαν, ένα μωρό στη μήτρα, μια καρδιά στο σώμα, μια φούσκα που αιωρείται σαν μια σπηλιά κλπ.

Στη σύγχρονη γλυπτική είναι φανερό ότι το έξω δοχείο έλιωσε, λιώνει και το μέσα. Ο ήχος, ο ρυθμός, η εκπομπή σχεδόν συμπαγών νεφελωμάτων από μυριάδες εικόνες, θα αντικαταστήσουν την ύλη όπως την ξέραμε όχι όμως και το βάθος. Όμως, ο χώρος στη γλυπτική, όπως και ο χρόνος στη μουσική, καμία δεν έχουν σχέση με τις καθημερινές τους έννοιες ή αυτές που συναντάμε στα θεωρητικά βιβλία. Είναι πλαίσια διασωστικά, κομμάτια της ζωής όπου ο καλλιτέχνης επιτελεί ένα σωστικό έργο, μια σωτηρία για τον ίδιο και αυτούς που μετέχουν στο γλυπτικό χώρο. Ο καθένας βασίζει τη σωστική του μέθοδο στην εμπειρία ενός συμβολικού ή παρ’ ολίγο αληθινού θανάτου.

-Το έργο «Κόκκινο Ποτάμι» μοιάζει να έχει μια ιδιαίτερη σημασία για σας. Για ποιο λόγο;

Έχω μάθει ότι καθώς πορευόμουν προς την έξοδο της μήτρας της μητέρας μου για να γεννηθώ, ο λώρος είχε τυλιχτεί γύρω από το λαιμό μου και με έπνιγε σιγά-σιγά. Οι γιατροί έκαναν καισαρική και βγήκα, αλλά σε λίγο βρήκαν τη μητέρα μου, στην οποία είχαν κάνει μετάγγιση λανθασμένου τύπου αίματος, να τραντάζεται έτοιμη να πεθάνει και τη γλίτωσαν παρά τρίχα.

Αυτή η μανία που έχω στη σκέψη της δουλειάς μου για τη βάπτιση και το συμβολικό πνιγμό, καταλήγει στην κατασκευή γλυπτικών χώρων, όπως αυτόν του «Κόκκινου Ποταμιού», και μπορεί να συνδέεται με το γεγονός που μόλις είπα.

Όμορφοι σωστικοί χώροι υπάρχουν παντού, ακόμα και ορισμένοι όπου η βάπτιση και η γέννηση συνυπάρχουν, όπως στη Νότια Ιταλία, όπου μπορεί να ανακαλύψει κανείς στον πάτο μιας στέρνας, μια εμβαπτισμένη φάτνη. Αλλά και την Αλχημεία μπορεί κανείς να την εκλάβει σαν οδηγία για την κατασκευή αλυσιδωτών σωστικών χώρων.

Το υλικό της τέχνης είναι η κληρονομιά της απανθρωπιάς. Όλοι οι καλλιτέχνες θέλουν να γιατρέψουν αυτή τη δαιμονική κληρονομιά. Αλλά επειδή δεν είναι θεραπευτές και συγχρόνως επειδή θέλουν, την ώρα που δουλεύουν στο τραύμα, να ανακοινώσουν και στους θεατές τους και στους ίδιους τους εαυτούς τους την πράξη τους, μπερδεύονται, αφαιρούνται, η γιατρειά της δαιμονικής κληρονομιάς τους ξεγλιστράει, και καταντάμε να μην είμαστε παρά αφηρημένοι τραυματιοφορείς.

Πηγή: artnews.gr

* * *

Εικόνα εξωφύλλου: Κωνσταντίνος Α.

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Το πρωί μαθηματικός, το βράδυ καλλιτέχνης: φαίνεται πως οι διπλές ιδιότητες είναι οικογενειακό χαρακτηριστικό των Γκαρέμ.

Σε δύο πρόσφατες εκθέσεις στο Λονδίνο εκτέθηκαν έργα του Αϊλάν Γκαρέμ, αδελφού του διεθνώς γνωστού καλλιτέχνη Αμπντουλνασέρ Γκαρέμ, ο οποίος είναι πρώην αξιωματικός του σαουδαραβικού στρατού.

Η πιο πρόσφατη έκθεση (στην Γκαλερί Μπρουνέι της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών, μέχρι τις 19 Μαρτίου) έχει τίτλο «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» και εξετάζει τη ραγδαία ανάπτυξη της περιοχής του Περσικού Κόλπου τα τελευταία εξήντα χρόνια.

Ο μιναρές του Αϊλάν Γκαρέμ στην Γκαλερί Μπρουνέι

Άλλο κοινό του Αϊλάν με τον αδερφό του είναι η πρόκληση: το έργο του στην Γκαλερί Μπρουνέι είναι ένα κλουβί σε σχήμα μιναρέ. Πρόκειται για κομμάτι από μεγαλύτερο έργο, από ένα ολόκληρο τζαμί, διαστάσεων 10Χ30 μέτρα. Το έργο φέρει τον τίτλο «Ο παράδεισος έχει πολλές πόρτες» (2015) και μιλά για «την εξουσία που ασκείται στο ανήμπορο να αντιδράσει άτομο από όλους εκείνους που βρίσκονται “πιο πάνω” — από τον μεγαλύτερο αδερφό και τον πατέρα μέχρι τον ιμάμη της γειτονιάς και, τελικά, το κράτος».

Αϊλάν Γκαρέμ, «Ο παράδεισος έχει πολλές πόρτες»

Πηγή: The Art Newspaper | Μετάφραση για το dim/art: Γιώργος Τσακνιάς

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Οι γοητευτικά συνδυαστικές φωτογραφίες του Hendrik Kerstens

—της Ειρήνης Βεργοπούλου—

Στις χαλαρές περιηγήσεις μου στο διαδικτυακό σύμπαν της σημερινής τέχνης και φωτογραφίας, έπεσα πάνω στον Ολλανδό φωτογράφο Hendrik Kerstens (γεν.1956). Ή μάλλον, πάνω στην κόρη του Paula· και στάθηκα σε αυτήν, επειδή η φυσιογνωμία της μου έβγαζε κάτι τόσο έντονα «Βερμεερικό». Μόνο που η μικρή αυτή Ολλανδέζα «ντύνει» το κεφάλι της όχι με μεταξένια μαντήλια, αλλά με μπανάλ αντικείμενα της καθημερινής ζωής, προκαλώντας κάτι σαν οπτικό αλλόκοτο αναχρονισμό και ξάφνιασμα στον θεατή, ενώ τον κοιτά με πελώρια καταγάλανα μάτια.

Η ιδέα ήρθε σταδιακά στον Kerstens, καθώς συνήθιζε να απαθανατίζει την τότε μικρούλα κόρη του στις διάφορες φάσεις της ζωής της, από το 1995 και έπειτα, παρατηρώντας αίφνης πόσο αυτή του θύμιζε πρόσωπα από τους αριστουργηματικούς πίνακες των Φλαμανδών ζωγράφων του 17ου αιώνα. Η ιδέα του ήταν να της στολίσει το κεφάλι και τον αυχένα με συνήθη χρηστικά αντικείμενα της σύγχρονής μας πραγματικότητας, όπως πλαστικές σακούλες, πετσέτες, ρόλεϊ, αμπαζούρ, αντί για μαντήλια και κολάρα. Τα πορτραίτα αυτά της Paula εκτίθενται πλέον σε γκαλερί και, ποιος ξέρει, μπορεί να κλέβουν λίγο τη δόξα από την κοπέλα με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι.

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

—του Χριστόδουλου Λιθαρή—

Η Peechaya Burroughs δημιουργεί συνθέσεις από απλά αντικείμενα όπως μπαλόνια, χαρτί, λαστιχάκια και τις φωτογραφίζει, με αποτέλεσμα διαμαντάκια μιας μινιμαλιστικής, παιχνιδιάρικης αθωότητας. Όπως λέει η ίδια, εμπνέεται από παιδικές αναμνήσεις, τη συναρπάζει η φαντασία των παιδιών, και στα έργα της προσθέτει «μια μικρή νότα καθημερινής αισιοδοξίας». Η Peechaya Burroughs σπούδασε Communication Design στο Πανεπιστήμιο του Μπανγκόκ και εργάστηκε σε διαφημιστικά γραφεία και γραφεία design στην Ταϊλάνδη και την Ιαπωνία. Ζει στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας με τα δύο παιδάκια της.

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά

Ο Buytronik ζει στο Μεξικό και κάνει γκράφιτι και κολάζ. Χαρακτηριστικά της δουλειάς του είναι η ειρωνία και το παράδοξο. Τα έργα του είναι ανεπιτήδευτα — εκρήξεις πληροφοριών που με ευθύ και χιουμοριστικό τρόπο απεικονίζουν κάθε φορά μια αλληλουχία σκέψεων και συνειρμών στο μυαλό του καλλιτέχνη. Στα κολάζ του ενσωματώνει συχνά τις “monografías” — σύντομα εικονογραφημένα κείμενα για διάφορα ιστορικά, επιστημονικά ή κοινωνικά θέματα που χρησιμοποιούνται από το μεξικανικό εκπαιδευτικό σύστημα για τους μαθητές του δημοτικού. Το αποτέλεσμα είναι πολύχρωμα σουρεαλιστικά έργα, με στοιχεία από τη μεξικάνικη —τόσο την ισπανική όσο και την ιθαγενή— παράδοση, τα οποία διατρέχει ένα υπονομευτικό nonsense χιούμορ.

—Βασική πηγή: Ivonne Alcántara, juxtapoz | Απόδοση για το dim/art: Γιώργος Τσακνιάς—

* * *

Εδώ άλλες αναρτήσεις από την κατηγορία Εικαστικά